Burn-out coaching Delft
Effecten van stress
Een beetje spanning is vaak nuttig. Het maakt dat je alert bent en snel reageert. Zo’n gezonde spanning helpt je om beter te presteren. Je lichaam bereidt zich voor op actie.
Stress ervaar je namelijk niet alleen in je hoofd, maar ook in je lijf. Het is de reactie op een bedreigende situatie. Hoe stressvol iets is, bv. een examen, een belangrijke presentatie of een sportwedstrijd, is per persoon verschillend.
Zodra er sprake is van een stressvolle situatie zorgt ons brein ervoor dat er twee systemen in werking worden gesteld.
Allereerst wordt je lichaam in een staat van paraatheid gebracht door het sympatische zenuwstelsel. Het gaat ‘aan’. De hormonen adrenaline en noradrenaline komen vrij en je lichaam is klaar voor de 'vecht- of vluchtreactie', hierdoor:
- stijgt de hartslag
- gaat de ademhaling sneller en verwijden de longblaasjes zich
- gaat de bloeddruk omhoog
- spannen de spieren zich aan
- stroomt er zuurstofrijk bloed naar de spieren, het hart en de hersenen
- gaat de spijsvertering op een laag pitje
- trekt het bloed weg uit het gezicht
- breekt het zweet je uit
Kortom het lichaam is klaar voor actie.
Na enkele minuten geeft de hypofyse de bijnieren het signaal om cortisol te gaan produceren. Dit is het tweede systeem dat in werking wordt gesteld. Cortisol is bekend als het stresshormoon. Het laat bijvoorbeeld de bloedsuikerspiegel stijgen en zorgt ervoor dat de stofwisseling weer wat harder werkt. Daardoor komt er meer energie vrij om met de stresssituatie om te gaan.
Chronische stress
De stressreactie van het lichaam zorgt ervoor dat we in noodsituaties goed kunnen handelen, zoals het voorkomen dat je onder een bus komt of wordt opgegeten door een leeuw. Ons onbewuste brein maakt alleen geen onderscheid tussen fysiek gevaar en mentaal gevaar. Het reageert zonder onderscheid alsof we telkens in levensgevaar verkeren. En omdat er in onze samenleving zoveel prikkels zijn die de stressreactie oproepen, komt er geen moment meer dat het brein het signaal ‘veilig’ krijgt. En wordt de stress chronisch. De spijsvertering, het immuunsysteem, het slaapcentrum en je concentratie komen op een lager pitje.
Je kan dan het gevoel krijgen dat je constant gestresst bent. Je staat steeds ‘aan’ en kunt je niet echt ontspannen. Op de duur word je snel moe en geïrriteerd. Je valt bijvoorbeeld niet goed meer in slaap 's avonds en kunt niet meer genieten. Angst hoort vaak bij zo'n stressreactie, er is immers gevaar. Dat uit zich dan in piekeren of paniek. En soms vluchten mensen ook in eten, sigaretten of drank.
Als piekeren, uitstelgedrag, moeite met keuzes maken of nee zeggen iets is, waar je altijd al tegenaan liep, en je loopt niet tegen een burn-out aan, zie dan de pagina van life coach Delft.
Met bijgaande test kun je snel kijken hoe je ervoor staat qua stress, zie https://www.arboportaal.nl/externe-bronnen/instrumenten/zelftest-werkstress
Burn-out klachten
De genoemde lichamelijke en psychische klachten zijn vaak waarschuwingssignalen: mogelijke voorbodes van een burnout. Burn-out is een medische term voor het gevoel opgebrand te zijn en geen energie of motivatie meer te kunnen vinden voor je werk.
Soms kan één heftige gebeurtenis de druppel zijn. Vaak zijn er verschillende dingen die samen je veerkracht ondermijnen, zoals verplichtingen, problemen of weinig steun in je omgeving.
Artsen spreken van overspannenheid als je:
1) tenminste 3 spanningsklachten hebt, zoals:
- moeheid
- onrustig slapen
- snel boos of geïrriteerd zijn
- niet tegen drukte of lawaai kunnen
- gemakkelijk huilen
- piekeren
- een gejaagd gevoel
- moeite je aandacht erbij te houden of dingen te onthouden,
2) het gevoel hebt dat je geen grip meer hebt op de situatie en
3) het je niet meer lukt om je dagelijkse bezigheden goed te blijven doen.
Heb je deze klachten al een halfjaar en ben je vooral moe en uitgeput? Dan is het geen overspannenheid meer, maar heb je een burn-out.
Burn-out is de nummer één oorzaak van uitval onder de beroepsbevolking. Uit onderzoek (TNO) blijkt dat het percentage van de werkenden met burn-out klachten van 11% in 2007 naar 16% in 2017 is gestegen. Ook steeds meer studenten hebben last van een burn-out.
Het herstel
De prognose bij een burn-out is goed. Met de juiste stappen en goede begeleiding, treedt er snel herstel op. Na een maand of drie kunnen veel mensen weer een deel van hun activiteiten oppakken, na zes maanden zijn de meeste mensen weer volledig aan de slag. Het is wel van belang dat je snel nadat je uitviel met een traject start.
Het herstel van een burn-out verloopt ruwweg in 3 fasen:
Fase 1. Begrijpen en accepteren
De eerste stap in je herstel is tot rust komen, veel bewegen, inzien dat je overspannen bent en accepteren dat het nu eenmaal zo is. Vaak treft het de harde werkers met een groot verantwoordelijkheidsgevoel en een neiging tot perfectionisme. Juist dan vraagt de mentale omschakeling veel. Het is geen zwakte om te erkennen, integendeel.
Wel vraagt het een andere blik op jezelf, als je gewend was altijd een alleskunner, harde werker en doorzetter te zijn. Stilstaan en hulp vragen is misschien een ander gedrag dan je gewend was van jezelf.
Pas als je accepteert dat nota bene jíj een burn-out hebt, kun je je gaan ontspannen. En ruimte creëren om aan je herstel te werken door te kijken welke activiteiten je kunt blijven doen en wat je beter tijdelijk kunt stoppen.
Fase 2. Ongezonde patronen onderkennen en doorbreken
Voor de korte termijn kun je een aantal stappen zetten om meer energie te krijgen. Vervolgens gaan we kijken welke patronen bij jezelf aanleiding gaven tot de burn-out. Soms dateert dat al van lang terug. De bewustwording daarvan en het heroriënteren daarop zijn verdere stappen naar je herstel. Je ontwikkelt andere manieren om met stress om te gaan en om klachten te voorkomen.
Fase 3. Oefenen met nieuwe patronen en die borgen
In de derde fase (die natuurlijk vloeiend overloopt vanuit de tweede fase) ga je het nieuwe gedrag oefenen. Je merkt wat helpt en wat niet. Je krijgt handvaten om sneller weer op te staan wanneer je een terugval hebt gehad. En vooral om eerder te onderkennen wanneer je over je grenzen dreigt te gaan.
Je kunt gaandeweg steeds meer activiteiten oppakken. Je krijgt weer grip op je leven.
Neem contact op met Wim de Jager, burn-out coach in Delft
Herken je wat hier staat en wil je ermee verder? Of heb je vragen over wat je mag verwachten? Neem dan contact met me op. Je kunt me ook bellen of appen op 06 20 600 668.
De praktijkruimte van coachpraktijk Wim de Jager bevindt zich aan de Van Kinschotstraat 3, 2614 XJ Delft. Dit ligt aan de kant van Rijswijk en Den Hoorn en is eenvoudig te bereiken vanuit Den Haag, Rotterdam, Westland en Zoetermeer. Er is voldoende parkeerplaats voor de deur.